Stevija je višegodišnja zeljasta biljka iz porodice glavočika (Asteraceae). Najbolje uspeva u područjima mediteranske (suptropske) i umereno kontinentalne klime. U listovima stevija sadrži supstance steviozid i rebaudiozid A i još šest drugih glikozida koji su svi izuzetno slatkog okusa. Listovi su vrlo slatki, trideset puta slađi od šećera saharoze. U uslovima veće količine sunčeve svjetlosti i viših temperatura, biljka će proizvoditi veću količinu lisne mase, radi koje se i uzgaja.
Stevija je grmolika biljka čija stabljika može doseći od 60 do 80 cm. Listovi su zeleni, s lagano zaobljenim vrhovima, dugi 5 cm i široki 2 cm. Koren je razgranat. Cvetovi su beli i sitni.
Najbolji se rezultati u uzgoju stevije postižu na područjima gdje se temperature kreću između 15 i 30 °C te gdje dolazi do velikih temperaturnih razlika između dana i noći. Otporna je na niske temperature.
Najznačajniji sastojci stevije su glikozidi, koji su od 250 do 400 puta slađi od šećera, a dodatna im je prednost ta što nemaju kalorija. Potpuno se rastapaju u vodi što ekstrakciju tih sastojaka iz lišća čini jednostavnom i prirodnom. Dva najznačajnija glikozida su steviozid i rebaudiozid-A , koji su otporni na toplinu do 200 C. Upravo su ta dva sastojka ključna u proizvodnji komercijalnih proizvoda na bazi stevije.
Listovi stevije upotrebljavaju se kao zaslađivači napitaka i prehrambenih proizvoda. Dobija se potpuno prirodni zasladjivač bez kalorija. Preporučuje se u ishrani dijabetičara kao zamena za druge zasladjivače, koja su u takvoj ishrani zabranjena. Glikozidi stevije smanjuju osjećaj gladi i tako utiču na regulaciju telesne težine. Svoju primenu pronalazi i pri regulaciji krvnog pritiska, poboljšava stanje problematične koze (ubrzava zacjeljivanje rana, smanjuje pojavu akni, zaglađuje bore). Dokazano je njeno antivirusno i baktericidno delovanje, a pri oralnoj primjeni u zubnoj šupljini utiče na smanjenje pojave karijesa i zubnog plaka. Delotvorno ublažava i probavne tegobe poput mučnine i žgaravice ,poboljšava probavu.
|
stevia |